Minder is minder

Zoveel mogelijk bezitten, maakt niet gelukkig. Wie is het daar tegenwoordig nu niet mee eens? Liefde en mooie herinneringen zijn belangrijker dan materiële dingen. Daarnaast genieten we meer van wat we wél hebben als we niet alles hebben. Hoe meer je ergens van hebt, hoe minder waarde het heeft. Het moderne fenomeen minimalisme (niet de kunststroming) verheft 'minder' tot een ideaal. Een minimalist wil alleen bezitten wat hij écht nodig heeft en doet alles weg wat hij een jaar lang niet gebruikt heeft. Hij geeft geen betekenis aan materiele bezittingen; alles is immers vervangbaar. Het idee is dat minder bezig zijn met wat je hebt, je aandacht verlegt naar de écht belangrijke dingen in het leven. Het minimalistische leven is echter alleen weggelegd voor welvarende mensen. Mensen die niet altijd alles kunnen vervangen, doen niet zomaar dingen weg die nog wel eens van pas zouden kunnen komen. De welvarende minimalist weet dat alles wat hij nodig heeft slechts muisklikken van hem verwijderd is. In een bepaalde zin bezit hij alles wat op bol.com te vinden is. Hij bezit zoveel dat niets voor hem waarde heeft. Ironisch genoeg is juist de minimalist gefocust op materiele dingen, omdat hij ze zo weinig mogelijk in zijn eigen huis wil hebben.

Het minimalisme is stads en staat in schril contrast met de filosofie van de boerderij. De meeste boeren kopen niet meer dan ze nodig hebben, maar bezitten veel. Ik ben gefascineerd door de boerenschuur, waarin je van alles vindt, van golfplaten en oude meubels tot het wrak van een oldtimer of tuinkabouters. Elk ding heeft zijn eigen verhaal. De boer geeft graag weg wat hij heeft, maar zal nooit iets wegdoen om het wegdoen. Je kan kijken naar de wereld als de minimalist en alles waardeloos vinden waar jij niet onmiddellijk iets aan hebt, of de dingen accepteren zoals ze zijn en er steeds met nieuwe ogen naar kijken. Wat is er mis met dingen betekenisvol vinden? Mag je soms niet meer geloven dat dingen waarde hebben als je niet gelooft dat God ze geschapen heeft?

Waarom is 'minder' voor de minimalist een ideaal en zijn er bijvoorbeeld veganisten die beweren dat hun dieet niet alleen het meest moreel is, maar ook het gezondst én het lekkerst, omdat ze van alles niet meer gebruiken? Waarom zouden toevallig het (volgens hen) meest morele, het gezondste en het lekkerste samenkomen? Misschien geloven mensen in een soort karma en denken ze dat ze beloond zullen worden voor goede keuzes. Misschien beseft de minimalist niet hoeveel hij eigenlijk heeft, omdat hij denkt beloond te worden voor dat hij zo weinig heeft. Ik ben blij dat mensen weten dat minder niet per definitie slechter is. Een goede keuze, voor de wereld of voor jezelf, brengt nu eenmaal vaak beperkingen met zich mee. Denken dat de goede keuze met zijn beperkingen je leven per definitie fijner maakt is echter problematisch. Het goede doen is niet altijd fijn. Het leven hoeft ook niet altijd zo fijn mogelijk te zijn. Laten we ons niet zo focussen op de 'fijne beperking', die ons betere mensen zou maken en tegelijkertijd geen offer van ons vraagt. Beperkingen zijn niet altijd goed of fijn en moeten geen doel in zichzelf worden, dat boven de goede keuze komt te staan.